Królowa Elżbieta II nie miała zasiąść na tronie. W czasie koronacji miała 26 lat. Przez 70 lat panowania wiele przeszła

Królowa Elżbieta II to nie tylko najdłużej panująca monarchini w historii, ale także postać-instytucja. Wszak nie bez powodu monarchię w Wielkiej Brytanii określa się mianem firmy. Sama królowa od 25. roku życia służyła ojczyźnie, a jej życie nie zawsze było usłane różami. Królowa Elżbieta II zmarła w wieku 96 lat.

Królowa Elżbieta II bez wątpienia zapisze się na kartach historii jako postać zarówno ciekawa, jak i kontrowersyjna. Podczas jej przeszło 70-letniego panowania doszło do modernizacji wielu aspektów "królewskiego życia", a także równie (o ile nie bardziej) ciekawych skandali i wydarzeń. W lutym 2022 r. rozpoczął się Platynowy Jubileusz brytyjskiej monarchini, ale nie każdy pamięta, że początkowo życie Elżbiety II wcale nie miało wiązać się z tronem.

Zobacz wideo Królowa Elżbieta pokroiła tort mieczem

Elżbieta Aleksandra Maria - czyli późniejsza królowa Elżbieta II. Dzieciństwo brytyjskiej monarchini

21 kwietnia 1926 r. na świat przyszła Elżbieta Aleksandra Maria, najstarsza córka księcia Yorku - Alberta i jego żony - Elżbiety Bowes-Lyon. Nikt nie spodziewał się, że kiedykolwiek zostanie ona władczynią brytyjskiego królestwa. Pierwszeństwo na tronie miał wujek Elżbiety - Edward VIII. Nawet Albert, ojciec obecnej królowej, nie podejrzewał, że będzie musiał zasiąść na tronie.

 

Sytuacja zmieniła się w 1936 r., gdy król Edward VIII abdykował, by poślubić amerykańską rozwódkę - Wallis Simpson. W rezultacie to ojciec Elżbiety musiał spełnić obowiązek wobec państwa. Albert został królem Jerzym VI, a zaledwie dziesięcioletnia wówczas Elżbieta - następczynią tronu.

Młoda Elżbieta podczas II Wojny Światowej

Gdy w 1939 r. wybuchła II Wojna Światowa, Elżbieta miała zaledwie 13 lat. Wraz z siostrą została przeniesiona do zamku Windsor, by jak najmniej przebywać w bombardowanym w późniejszym czasie Londynie. W 1940 r. przyszła królowa wygłosiła przemówienie radiowe, które skierowane było do wszystkich dzieci w Wielkiej Brytanii. Mając 14 lat, zaprezentowała się jako dziewczyna pełna stanowczości, spokoju oraz wiary w lepszą przyszłość. To właśnie wtedy miała powiedzieć:

W końcu wszystko będzie dobrze, bo Bóg zatroszczy się o nas i da nam zwycięstwo oraz pokój.

Po tym pamiętnym wydarzeniu księżniczka zaczęła przejmować na siebie inne obowiązki publiczne. Jej ojciec, król Jerzy VI mianował ją pułkownikiem naczelnym Gwardii Grenadierów. W 1945 r. wstąpiła do Pomocniczej Służby Terytorialnej, gdzie uczyła się wraz z innymi kobietami, jak prowadzić samochód oraz zostać mechanikiem. 

Nauka, studia i pasje przyszłej królowej Elżbiety

Jak podaje portal history.com, Lilibet (bo tak nazywała Elżbietę rodzina, a w późniejszym czasie również mąż, książę Filip) oraz jej młodsza siostra Małgorzata, wychowywane były głównie przez nianie. Mimo to dziewczęta pozostawały pod wpływem matki, która miała zaszczepić w nich zamiłowanie do wiary oraz poszanowanie dla życia dworskiego. Obecna królowa Elżbieta wychowanie dworskie odebrała też od swojej babki - królowej Marii, która wpajała jej od najmłodszych lat wszelkie niuanse dotyczące królewskiej etykiety.

Jeszcze jako księżniczka Elżbieta, przyszła królowa była szkolona przez wybitnych, prywatnych nauczycieli z zakresu brytyjskiego prawa i historii. Odebrała również wykształcenie muzyczne i nauczyła się płynnie mówić po francusku. Od dziecka jej ogromną pasją są konie, z którymi związała się na całe życie. Już jako królowa opiekowała się wieloma rasowymi końmi wyścigowymi, brała udział w zawodach. 

Królowa oddała serce także jednej rasie psów - Welsh Corgi Pembroke. To niskie, krzepkie psy o pasterskim usposobieniu, które przez niemal całe panowanie towarzyszyły Elżbiecie II. Według doniesień miłość do tej rasy zaczęła się już w dzieciństwie przyszłej królowej, a w trakcie panowania miała pod opieką przeszło 30 psów.

Portal biography.com podaje, że królowa była wielką fanką książek kryminalnych, w wolnym czasie lubiła też rozwiązywać krzyżówki, a nawet... oglądać zapasy w telewizji!

Królowa Elżbieta II i książę Filip - początki związku

Elżbieta poznała po raz pierwszy greckiego księcia Filipa Mountbattena w 1934 r. Po wybuchu II Wojny Światowej zaczęła prowadzić z nim korespondencję, mając zaledwie 13 lat. Księżniczka Elżbieta II miała być zachwycona 18-letnim księciem, jednak jej rodzina nie popierała związku. Problem stanowiły rodzinne powiązania Filipa z reżimem nazistowskim. 

Jak podaje nbcnews.com, przyszła królowa miała spędzać więcej czasu z Filipem po wojnie, gdy mężczyzna stacjonował w szkole oficerskiej marynarki wojennej. 

Zanim się pobrali, na dworze i w pałacu było wiele wahań, czy był odpowiednim partnerem - napisał Clive Irving w książce "Ostatnia królowa: Jak królowa Elżbieta II uratowała monarchię".

Zaręczyny pary ogłoszono w lipcu 1947 r., a w międzyczasie zaczęły pojawiać się plotki m.in. o niewierności Filipa. Mimo to zaledwie cztery miesiące później doszło do książęcego ślubu. W wydarzeniu udział wzięło 2000 gości, a przyjęcie weselne odbyło się w Pałacu Buckingham.

Książę Filip zrzekł się greckiego tytułu królewskiego, by na dobre związać swoją przyszłość z Wielką Brytanią. Nigdy nie został królem, a piastował jedynie tytuł księcia Edynburga. 

Moją ambicją jest zespawanie nas dwojga w nową, połączoną egzystencję, która nie tylko będzie w stanie wytrzymać to, co złe skierowane przeciwko nam, ale także będzie miała pozytywną egzystencję dla dobra kraju - miał napisać Filip w liście do swojej teściowej zaraz po ślubie.
Królowa Elżbieta II z księciem Filipem, 1963 rok
Królowa Elżbieta II z księciem Filipem, 1963 rok Archives New Zealand CC BY 2.0

Królowa Elżbieta II. Dzieci, wnuki i prawnuki monarchini

Królowa Elżbieta II trwała u boku księcia Filipa przez 73 lata małżeństwa - mimo wielu kryzysów, plotek o zdradach i problemach. Małżeństwem pozostali do chwili śmierci księcia w kwietniu 2021 r. Doczekali się czworga dzieci:

  • Karola, księcia Walii i następcy brytyjskiego tronu, urodzonego 14 listopada 1948 r.,
  • Anny, księżniczki królewskiej, urodzonej 15 sierpnia 1950 r.,
  • Andrzeja, księcia Yorku, urodzonego 19 lutego 1960 r.,
  • Edwarda, hrabiego Wesseksu, urodzonego 10 marca 1964 r.

Królowa Elżbieta II ma ośmioro wnucząt:

  • księcia Williama, drugiego w kolejce do brytyjskiego tronu,
  • księcia Harry'ego,
  • Petera Phillipsa, który jest najstarszym wnukiem monarchini,
  • Zarę Tindall - najstarszą wnuczkę,
  • księżniczkę Beatrycze,
  • księżniczkę Eguenię,
  • lady Louise Windsor,
  • Jamesa Viscount Severna - najmłodszego wnuka.

Królowa Elżbieta II jest także prababcią dla aż 12 dzieci. Członkami jej najbliższej rodziny są:

  • Lilibet Mountbatten-Windsor,
  • Archie Mountbatten-Windsor,
  • Louis z Cambridge,
  • Charlotte z Cambridge,
  • George z Cambridge,
  • Sienna Elizabeth Mapelli Mozzi,
  • Savannah Phillips,
  • Isla Elizabeth Phillips,
  • August Philip Hawke Brooksbank,
  • Mia Grace Tindall,
  • Lena Elizabeth Tindall,
  • Lucas Tindall.
Królowa Elżbieta i książę Filip z wnukami
Królowa Elżbieta i książę Filip z wnukami Fot. dukeandduchessofcambridge/Instagram

Koronacja na królową Wielkiej Brytanii. Początek panowania królowej Elżbiety II

W 1951 r. król Jerzy VI podupadł na zdrowiu, a wiele obowiązków przejęła właśnie Elżbieta. 6 lutego 1952 r., w wieku 56 lat król zmarł na raka płuc, a zaledwie 25-letnia Elżbieta II stała się szóstą w historii kobietą, która zasiadła na tronie Wielkiej Brytanii. 

Oficjalna koronacja miała miejsce 2 czerwca 1953 r. Była to pierwsza w historii koronacja, która została transmitowana przez telewizję. Królowa Elżbieta II objęła tron, na którym zasiadała przeszło 70 lat. 

W trakcie panowania królowa Elżbieta II wzięła udział w wielu wydarzeniach mających wpływ na przemiany społeczno-polityczne na świecie. M.in. brytyjska monarchini odbyła pierwszą oficjalną wizytę brytyjską od 1913 r. do RFN, gdzie wzięła udział w obchodach upamiętniających 20. rocznicę zakończenia II Wojny Światowej. Przełamała królewski schemat, wybierając się na spacer, by osobiście powitać poddanych podczas podróży po Australii w 1970 r. Odwiedzała mieszkańców krajów należących do brytyjskiej wspólnoty, podróżując m.in. do Nowej Zelandii, Kanady, Karaibów, Australii, Fidżi czy Tonga.

Królowa Elżbieta II w 1953 r. podczas wizyty w Nowej Zelandii
Królowa Elżbieta II w 1953 r. podczas wizyty w Nowej Zelandii Archives New Zealand

Odkąd objęła tron w 1952 roku, królowa na nowo zdefiniowała, co to znaczy być monarchą, przetrwała ogromne zmiany w swojej rodzinie, kraju i na świecie. Królowa Elżbieta II podczas swojego wieloletniego panowania mierzyła się z ostrą krytyką (m.in. gdy milczała przez wiele dni po śmierci Diany) i rodzinnymi skandalami oraz rozwodami. Podjęła kroki m.in. w celu unowocześnienia wizerunku brytyjskiej monarchii, zaczęła występować w corocznych orędziach i audycjach do narodu, brała udział także w spotkaniach online z poddanymi. 

Królowa Elżbieta II przyjmuje gości w Marlborough House w 2012 r.
Królowa Elżbieta II przyjmuje gości w Marlborough House w 2012 r. Commonwealth Secretariat / Flickr.com

W trakcie Złotego Jubileuszu panowania w 2002 r., królowa Elżbieta wyznała, że jedyną stałą rzeczą w życiu jest zmiana. Wychowana w mocno konserwatywnym środowisku musiała mierzyć się przez lata z rodzinnymi potyczkami, głośno komentowanymi w mediach. Problematyczne dla królewskiej rodziny stały się głównie rozwody - najpierw w 1978 r. księżniczka Małgorzata, siostra Elżbiety II wzięła rozwód z mężem, w 1992 r. książę Karol rozstał się z Dianą, jednocześnie ściągając na monarchię oczy całego świata. Ostatecznie para rozwiodła się w 1996 r., a późniejsze działania Diany stanowiły problem dla królowej. Dopiero od czasu tragicznej śmierci byłej żony Karola w 1997 r., zarówno rozwody, jak i skandale, które mają miejsce w królewskiej rodzinie, nie stanowią już tematu tabu.

Księżniczka Charlotte bardzo przypomina księżną Kate. Tym gestem okazała troskę o królową
Księżniczka Charlotte bardzo przypomina księżną Kate. Tym gestem okazała troskę o królową Fot. Agencja Gazeta

Królewski biograf, Robert Hardman w rozmowie z bbc.com przyznał, że:

Królowa jest inna niż każdy monarcha w naszej historii - jest naszą najdłużej żyjącą, najdłużej służącą i najdłużej panującą monarchinią. Ona reprezentuje stałość, poczucie trwałości i stabilności.

Choroba królowej i śmierć Elżbiety II

Panowanie 96-letniej monarchini jest czymś wyjątkowym. Poddani niejednokrotnie podkreślali, jak wielki wpływ ma na społeczeństwo. 

Tuż po godzinie 12.30 w czwartek, 8 września 2022 r. Pałac Buckingham wydał oświadczenie, z którego wynikało, że królewscy lekarze są zaniepokojeni stanem zdrowia Elżbiety II. Królowej zalecono nadzór medyczny oraz odpoczynek. W tym czasie do szkockiego zamku Balmoral przybył książę Karol, jego żona Camilla oraz księżniczka Anna.

W czwartek, 8 września 2022 r., o godzinie 19:35 przekazano informację, że królowa Elżbieta II zmarła w zamku Balmoral w Szkocji.

Więcej zdjęć z różnych okresów życia królowej Elżbiety II znajdziesz w galerii na górze artykułu.

Więcej o: