Szokujące i bluźniercze! Te dzieła wywołały skandal

Praca dyplomowa wyżej wspomnianej Katarzyny Kozyry, "Piramida zwierząt" (1993), zdobyła spory, początkowo głównie negatywny, rozgłos w prasie i telewizji. Od tej pory artystka zyskała miano dyżurnej skandalistki polskich mediów. Zainspirowana motywem z bajki braci Grimm "Trzej muzykanci z Bremy" Kozyra stworzyła obiekt złożony z ustawionych na sobie martwych, wypchanych zwierząt - konia, psa, kota i koguta. Dwa z nich - konia i koguta - wybrała oraz zleciła ich zabicie. Praca składa się z estetycznego obiektu oraz drastycznego filmu wideo rejestrującego zabijanie konia.

Wystawiona w 1989 roku fotografia zatytułowana "Piss Christ" wywołała skandal i falę krytyki pod adresem Andresa Serrano. Praca przedstawia mały, plastikowy krucyfiks z ciałem Jezusa Chrystusa, zanurzony w naczyniu z moczem artysty. Artyście zarzucano bluźnierstwo i przekroczenie granicy wolności słowa.

Eksponat ten wygrał konkurs "Awards in the Visual Arts" organizowany przez muzeum "Southeastern Center for Contemporary Art", współfinansowany przez amerykańskie agencje rządowe.

Można się było spodziewać, że obraz przedstawiający Marię karcącą Dzieciątko Jezus, a więc wystawiający na pośmiewisko jeden z najważniejszych symboli wiary chrześcijańskiej, wywoła wielki skandal. Malarz Max Ernst został wykluczony z Kościoła.

Zdaniem krytyków - Koons przyczynia się do bliskiego końca wielkiej sztuki. Zdaniem innych - to nowy Mesjasz świata sztuki, którego należy postawić w jednym rzędzie z Marcelem Duchampem i Andy Warholem.

W roku 1991 Koons poślubił włoską gwiazdę filmów pornograficznych Ilonę Staller (Cicciolina), która pozowała mu do cyklu erotycznych rzeźb i obrazów. Ich małżeństwo przetrwało zaledwie rok. Inspiracje pozostały nadal...

87 profesorów Uniwersytetu Wiedeńskiego wystąpiło z petycją przeciwko erotycznym obrazom Klimta. Filozof Friedrich Jodl, jeden z sygnatariuszy petycji, uzasadnił:

Nie zwalczamy ani sztuki nagiej, ani wolnej, tylko brzydką.

Portret Adeli Bloch-Bauer I, zwany "Złotą Adelą" został sprzedany w 2006 roku, spadkobiercy imperium kosmetycznego Ronaldowi S. Lauderowi za 135 mln USD! Była to wówczas najwyższa kwota jaką uzyskano za obraz. Przy wykonaniu obrazu artysta zastosował złoto i srebro w płatkach.

Słynny Marcel Duchamp, wystawił w galerii sztuki pisuar zatytułowany "Fontanna".

Na początku ubiegłego wieku wywołał tym skandal, ale już pod koniec poprzedniego stulecia, w 1999 r., dom aukcyjny Sotheby's, wystawił pisuar z ceną wywoławczą 1,8 miliona dolarów. I to mimo tego, że nie był to nawet oryginał - o ile w ogóle można mówić o oryginale w przypadku seryjnie produkowanych pisuarów.

Zuzanna Janin w 2003 "zaznała" własnego nieistnienia, przygotowując skandalizujący projekt "Widziałam własną śmierć". Artystka upozorowała swój zgon i w przebraniu sfilmowała swój pogrzeb. Sekret zdradziła tylko najbliższym i współpracownikom, innych nie ochroniła przed negatywnymi emocjami, lecz wmanewrowała w swoje dzieło. Opracowała artystyczną analizę funkcjonowania śmierci w naszej kulturze, zrażając do siebie wielu odbiorców.

Zbigniew Libera stworzył instalację "Obrzędy intymne" - o umieraniu własnej babci. Staruszka R. jest już tylko fizjologią. Nie kontroluje swego ciała. Wnuczek, który ma za sobą pracę psychoterapeuty w zakładzie chorób psychicznych, przygląda się swej potencjalnej pacjentce zimnym okiem. Kładzie nawet głowę na jej poduszce, żeby kamera uchwyciła kontrast między jego młodą, wręcz dziecięcą twarzą, a odchodzącym w zaświaty modelem. To ukazuje wideo, które pokazano m.in. w ubiegłym roku w Galerii Sztuki "Zachęta".