• Link został skopiowany

Eurowizja 2016. Kim jest Jamala, która wygrała? Tragiczne losy rodziny, trudna przeszłość: Radzono mi zmienić nazwisko

Jamala triumfowała w 61. konkursie Eurowizji. Zaśpiewała piosenkę "1944", którą oparła na wątkach autobiograficznych. Jej rodzina została wypędzona przez Stalina, córka jej prababci zmarła w wagonie deportacyjnym, z którego została wyrzucona "jak śmieć". Ona sama była namawiana do zmiany nazwiska.
Jamala Jamala TT NEWS AGENCY / REUTERS / REUTERS

Wymowny triumf

Wszyscy pamiętamy buczenie, jakie spotkało, być może niezasłużenie, siostry Tolmachevy, które w 2014 roku reprezentowały Rosję. Był to wyraz dezaprobaty dla agresywnej polityki Rosji, która właśnie najechała na tereny należące do Ukrainy. W tegorocznej edycji festiwalu reprezentant Rosji, Sergey Lazarev, nie tylko nie został wybuczany, ale wręcz typowany był na faworyta. Wyrazem ironii, a może i sprawiedliwości dziejowej jest fakt, że przegrał właśnie z reprezentantką Ukrainy, co pozwala sądzić, że jej zwycięstwo ma nie tylko artystyczny, ale polityczny i symboliczny charakter. Rosjanie wpompowali w promocję swojego kandydata ogromne pieniądze, tymczasem wygrała Jamala z piosenką o represjach Stalina wobec Tatarów krymskich, z których wywodzi się wokalistka.

Cierpię za każdym razem, kiedy ją wykonuję. Czuję wielką odpowiedzialność. Jest to piosenka bardzo osobista, ale śpiewam ją w imieniu wszystkich Tatarów krymskich, ponieważ każdy z nich cierpiał z powodu deportacji - mówiła Jamala w wywiadzie dla serwisu "Eurovoix".

JamalaMaja Suslin / AP / AP

JamalaMartin Meissner / AP (AP Photo/Martin Meissner)

Jamala Jamala Screen z Instagram.com/Jamalajaaa

Jamala

Jamala tak naprawdę nazywa się Susanna Jamaladinova i urodziła się w Osh w Kirgizji 27 sierpnia 1983 roku. W jej żyłach płynie krew Tatarów krymskich (ze strony ojca) i Ormian (ze strony matki). W dodatku jest spokrewniona z Aramem Chaczaturianem, wielkim 20-wiecznym kompozytorem ormiańskim. Tatarskie pochodzenie było dla niej sporym obciążeniem społecznym.

Kiedy uczyłam się w szkole, to prawie cały czas odczuwałam taką lekką, ale mimo wszystko - antypatię, niechęć do tego, że Tatarzy wracają na Krym. I kiedy np. zdawałam egzaminy do uczelni muzycznej im. Czajkowskiego w Symferopolu - to wtedy radzono mi nawet zmianę nazwiska, żeby nie brzmiało tak z tatarska - wspominała swoje niełatwe dzieciństwo w rozmowie z Polskim Radiem.

JamalaScreen z Instagram.com/Jamalajaaa

JamalaScreen z Instagram.com/Jamalajaaa

Jamala Jamala Screen z Instagram.com/Jamalajaaa

Niełatwa przeszłość

Deportacje, o których wspominała Jamala, dotknęły w czasie II Wojny Światowej także jej rodzinę. Komuniści uznali Tatarów krymskich za nazistowskich kolaborantów, wyrzucili z domów i przetransportowali w bydlęcych wagonach do Azji. Strasznej podróży, bez jedzenia, wody i świeżego powietrza, nie przetrwało wiele osób, w tym córka jej prababki.

Zmarła w wagonie i została z niego wyrzucona "jak śmieć" - wspominała potem Jamala.

Obecnie na Krymie żyje około 300 tysięcy Tatarów, którzy są traktowani jak obywatele drugiej kategorii. Kiedy 2 lata temu wkroczyli tam Rosjanie, rodzina Jamali zdecydowała się tam pozostać. Choć ona sama jest tam traktowana jak faszystka lub amerykańska marionetka, stara się uważać, żeby swoją postawą nie zaszkodzić mieszkającej tam rodzinie.

Przerażające jest choćby pomyślenie o tym, że może im się coś stać tylko dlatego, że jestem tutaj i jestem wolna. Mam świadomość, że każde moje słowo może im zaszkodzić - mówiła w wywiadzie dla Reutersa.

JamalaScreen z Instagram.com/Jamalajaaa

Jamala Jamala Screen z Instagram.com/Jamalajaaa

Muzyka i... film

Jamala śpiewać zaczęła już jako dziecko. Pierwsze profesjonalne nagrania popełniła jako 9-latka, a kiedy miała 12 lat, zaczęła śpiewać ludowe pieśni tatarskie. Muzykę klasyczną studiowała najpierw w Kirgistanie, a potem na Krymie. Początkowo wszystko zapowiadało, że Jamala poświęci się śpiewowi operowemu i zostanie solistką w słynnej mediolańskiej La Scali, ale ostatecznie zwyciężyła namiętność do jazzu i muzyki orientalnej.

W swoim kraju jest cenioną artystką. Ma też sporo nagród: ELLE Style Award (nominacja piosenkarka roku), Best Fashion Awards (Inspiracja roku), oraz komplet tegorocznych nagród muzycznych w kategoriach najlepszy album, najlepsza artystka, najlepsza piosenka i najlepszy duet.

JamalaScreen z Instagram.com/Jamalajaaa

Jamala wystąpiła także w filmie.

 

Miałam bardzo ciekawe doświadczenie z kinem. Zagrałam główną rolę żeńską w dramacie historycznym "Guide", najbardziej kasowym filmie ukraińskim w 2014 roku oraz epizodyczną rolę w filmie fantasy "Polina", który będzie miał premierę pod koniec tego roku - mówiła Jamala w rozmowie z serwisem Eurovisiontime.com.

 

JamalaScreen z Instagram.com/Jamalajaaa

Jamala Jamala Screen z Instagram.com/Jamalajaaa

Kontrowersje

Polityczna wymowa zwycięskiej piosenki nie umknęła komentatorom w Rosji. Niektórzy politycy z Moskwy mówili wręcz, że piosenka oczernia Rosję, jednak organizatorzy Eurowizji ostatecznie uznali, że "1944" nie narusza regulaminu festiwalu.

Na ten temat wypowiedzieli się jednoznacznie organizatorzy Eurowizji, którzy żadnych politycznych treści się w tym nie dopatrzyli. Ja to samo twierdziłam od samego początku. Nawet się nie obawiałam, że piosenka z tego powodu może być wycofana z konkursu.  Czy zawarty w piosence apel o budowę lepszego świata jest polityką? No ale coś się nie spodobało w Rosji. I można powiedzieć, że szum związany z rosyjskim protestem spowodował, że piosenka stała się bardziej popularna. Ludzie którzy do tej pory jej nie słyszeli szukali jej, aby posłuchać - mówiła Jamala w wywiadzie dla Polskiego Radia.
Muzycy powinni wyrażać swoje uczucia, swoje prawdziwe uczucia, a nie śpiewać o niczym, jak to ciągle słyszymy - dodała Jamala w rozmowie z "The Telegraph".

"Kiedy przybywają obcy

I wchodzą do twojego domu

Zabijają wszystkich

I mówią:

Jesteśmy niewinni, niewinni" - śpiewa Jamala.

JamalaScreen z Instagram.com/Jamalajaaa

Jamala Jamala Screen z Instagram.com/Jamalajaaa

O Michale Szpaku

Jamala ciepło wyrażała się o naszym reprezentancie, Michale Szpaku.

Jeszcze jedno. Chciałam powiedzieć, że Wy Polacy macie świetnego reprezentanta na tym konkursie. Bardzo mi się podoba piosenka Michała Szpaka. To dobra kompozycja, a sam Michał ma bardzo fajny głos. I dlatego życzę Polsce zwycięstwa - powiedziała Jamala w cytowanym wywiadzie dla Polskiego Radia.

Michał Szpak co prawda nie wygrał, ale wygrała właśnie Jamala. Gratulujemy.

JamalaScreen z Instagram.com/Jamalajaaa

Więcej o: